Ekonomi sözcüğünün; "oikia" (Yunanca: ev) ve "nomos" (Yunanca: kural) köklerinden gelir, "ev yönetimi" anlamındadır.
Ekonomi, üretim, ticaret, dağıtım ve tğüketim, ithalat ve ihracattan oluşan insan etkinliğidir. İnsanın ihtiyaçlarını
karşılamada yapılan her türlü faaliyeti içerir.
Ekonomi
belli bir bölge içindeki ekonomik sistemden oluşur. Bu sistem o bölgedeki iş gücünü, sermayeyi, doğal kaynakları; üretim, ticaret ile dağıtımda
rol alan ekonomik kuruluşları ve o bölgedeki mal ile hizmetlerin tüketimini
içerir. Bir ekonomi teknolojik evrim, tarih ve sosyal organizasyon ile
coğrafya, doğal kaynaklar, gelir ve ekoloji gibi ana faktörlerin birleşmesiyle oluşur.
Ekonomi
biliminin en yaygın tanımı Alfred Marshall’ın neoklasik tüketim çıkışlı
tanımından yola çıkan Lionel Robbins’in yaptığı tanımlamadır: Ekonomi bilimi;
kıt kaynakların alternatif kullanım olanaklarını inceleyen bir bilimdir.
Bu tanım ekonomi bilimini tüketim ya da harcamalar açısından ele alan bir
tanımdır. Oysa ekonomi bilimi yalnızca tüketimle (ya da daha geniş çerçevede
harcamalarla) değil aynı zamanda üretimle ve o üretimin tüketimle köprüsünü
kuran paylaşım (bölüşüm) sorunlarıyla da ilgilidir.
Tüketim açısından bakacak olursak ekonomi bilimi Lionel Robbins’in tanımına
uygun bir işlev üstlenir: Çok sayıdaki isteğin eldeki sınırlı imkânlarla
karşılanması çabası.
İnsan, elindeki sınırlı imkânlarla çok sayıdaki istekleri arasında seçim
yaparken bazı isteklerini karşılamaktan vazgeçmek zorundadır. Her seçilen
isteğin maliyeti aslında vazgeçilen öteki istektir. Örneğin kısıtlı parasıyla
sandviçle yetinip sinemaya gitmeyi tercih eden kişi iyi bir yemek yemekten
vazgeçtiği için sandviç ve sinemaya gitmenin alternatif maliyeti iyi bir yemek
olmaktadır.
Üretim açısından bakarsak ekonomi bilimi kimin üretim yapacağı, kim için
üretim yapılacağı, ne kadar üretileceği, üretimin kaça mal edileceği ve kaça
satılacağı konularıyla ilgilenir.
Paylaşım veya bölüşüm açısından bakacak olursak bu kez ekonominin ilgi
alanı üretimden kimin ne kadar pay alacağı konusuna odaklanır. Üretim
faaliyetinde yer alan emekçi, sermaye sahibi, toprak (ya da doğal kaynakların)
sahibi ve girişimcinin üretimden ne kadar pay alacağı ekonominin temel uğraşı
alanı haline gelir.
Bu çerçevede ekonomi bilimini şöyle tanımlamak sanırım en doğru yaklaşım olur: Ekonomi bilimi, istekleri karşılamaya yönelik mal ve hizmetlerin üretimi, bu üretimin katkıda bulunanlar arasında paylaşılması ve eldeki sınırlı imkânlarla çeşitli istekler arasından tercih edilenlerin karşılanması çabalarını inceleyen ve bu ilişkilerin doğru kurulabilmesi için çözümler öneren bilim dalıdır.
Kaynak: Vikipedi , Mahfi Eğilmez
Yorum Gönder